بررسی زمان در حکایت های کلیله ودمنه بر اساس نظریه زمان در روایت معصومه نظری چروده *،

magiran.com >  نشریه زبان و ادب فارسی >سال هفتادم، شماره 236 > متن

نشریه زبان و ادب فارسی ، سال هفتادم، شماره 236

عنوان:
بررسی زمان در حکایت های کلیله ودمنه بر اساس نظریه زمان در روایت


نویسنده(گان):
معصومه نظری چروده *، بهرام خشنودی، احمدرضا نظری،

چکیده:
در روایت شناسی ساختارگرا برای هر روایتی دو نوع زمان مطرح است: زمان متن، زمان داستان. ترتیب، دیرش و بسامد در حیطه «زمان متن»، زمان تقویمی و زمان حسی و عاطفی در گستره «زمان داستان» از مباحث اصلی زمان در دانش روایت شناسی است. اگرچه نظریه پردازی درباره شگردها و روش های زمان در روایت های تاریخی و ادبی بحثی تازه بوده و به قرن بیستم باز می گردد اما شیوه روایتگری داستان در داستان کلیله ودمنه، زمینه مناسبی برای طرح مولفه های اصلی زمان در این اثر فراهم آورده است. مقاله حاضر نتیجه پژوهشی است که به شیوه توصیفی-استقرایی و بر اساس نظریه «زمان در روایت» به بررسی زمان در حکایت های اصلی و فرعی کلیله ودمنه پرداخته است. نتایج پژوهش نشان می دهد که حکایت های کلیله ودمنه همخوانی معناداری با ویژگی های «زمان متن» دارد. چنانکه در «دیرش» به ترتیب مکث توصیفی، صحنه نمایش، خلاصه و حذف، بسامد بیشتری دارد؛ در «ترتیب» فراوانی کاربرد پس نگاه بیشتر از پیش نگاه است و در بحث «بسامد»، به بسامد بازگو، بیشتر از بسامد مکرر توجه شده است. این دستاوردها نشان می دهد کتاب کلیله ودمنه با وجود داشتن نثری فنی، دارای شیوه ای اعتدالی در روایت حکایت هاست و هرگز اطنابش بیشتر از ایجاز و اعتدالش نیست.

کلیدواژگان:
روایت شناسی ساختارگرا؛ زمان متن؛ زمان داستان؛ کلیله ودمنه؛ ژرار ژنت

مقایسه گفتمان رمان طوبا و معنای شب و الصبّار درخصوص زنان

مقاله 5، دوره 8، شماره 30، زمستان 1395، صفحه 75-90  اصل مقاله (1700 K)

نوع مقاله: مقاله اصلی

نویسندگان

احمدرضا نظری چروده  ¹؛ مهدی کارگر²

¹گروه زبان و ادبیات فارسی ،دانشگاه آزاد اسلامی واحد آستارا

²گروه فرهنگ و زبانهای باستانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آستارا