انواع تجزیه و تحلیل و نقد
انواع تجزیه و تحلیل و نقد
علمی و فنی
معنایی و محتوایی
جامعه شناسانه
زیبای شناسانه
فلسفی
تحلیلی
تطبیقی
تکوینی
افسانه گرا و اسطوره گرا
تذکره گرا
تجزیه و تحلیل و نقد علمی و فنی
این نوع بررسی معطوف به فنون و دانش های مختلف هنری مانند اصول و قواعد ترکیب بندی و مبانی هنر های و الفبا و نیرو های مربوط به هر شاخه هنری است.دانش های دیگر مانند هندسه و فیزیک رنگ نیز در این گونه بررسی می تواند دخالت داشته باد .
تجزیه و تحلیل و نقد معنایی و محتوایی
این نوع بررسی معطوف به معنا و محتوای اثر است و با بررسی محتوای اثر سعی در پی بردن به معانی آن صورت میگیرد . گاهی در یک اثر محتوا صریح و آشکار است اما معنا رمز آمیز و نمادین است . مثلا در یک اثر هنری ممکن است موضوع ، واقعه بشارت مریم باشد و این اثر دارای محتوای مذهبی و معانی عرفانی باشد. توجه به نماد ها و معانی آنها از خصوصیات این نوع تجزیه و تحلیل است .
تجزیه و تحلیل و نقد جامعه شناسانه
در این نوع بررسی همه عوامل و پدیده های اجتماعی که در پیشینه و یا در جریان به وجود یک اثر هنری یا پرورش یک هنرمند موثر بوده اند ، مورد تجزیه و تحلیل و نقد قرار میگیرند .
تجزیه و تحلیل و نقد روان شناسانه
در این روش جستجو در جهت اشراف به شخصیت هنرمند برای درک علل خلق اثر وی است و غالبا در صدد دریافت انگیزه های فردی وی است و گاهی با بررسی اثر هنری و تطبیق آن نشانه های علم روان شناسی ، شخصیت هنرمند معرفی می گردد .
تجزیه و تحلیل و نقد زیبایی شناسانه
این نوع روش تجزیه و تحلیل معطوف به جنبه های زیبایی یک اثر بر مبنای این علم است و هم ناظر به نکاتی فنی و اسلوب به کار گیری آنها نظر دارد .
تجزیه و تحلیل و نقد فلسفی
این نوع بررسی معطوف به پرسش از چیست و چرایی پدید آمدن اثر و کشف رابطه های علت و معلولی در آن است . در نگرش فلسفی هنرمند به عنوان بخشی از کل هستی در نظر گرفته می شود و اثر وی نیز وجهی از این تمامیت است .
این نوع بررسی دارای شاخه هایی مانند ، اخلاقی ، دینی ، حکمی ، توصیفی ، نظری و علمی است .
تجزیه و تحلیل و نقد تحلیلی
در این نوع بررسی اثر هنری از دیدگاه های مختلف مورد تجزیه و تحلیل و نقد قرار می گیرد و با طرح پرسش های گوناگون پاسخ های متناسب با آن داده می شود. تجزیه و تحلیل و نقد تطبیقی
در این نوع بررسی به تطبیق اثر هنری با سایر آثار مشابه پرداخته می شود و وجوه اشتراک و افتراق آنها از طریق مقایسه شناسایی می گردد .
تجزیه و تحلیل و نقد تکوینی
این نوع بررسی شامل فرآیند شکل گیری اثر است و مطالعه عوامل مذکور را در شکل گیری اثر ضروری می داند .
مطالعه پیرامون اولین پیش طرح ها تا اجرای نهایی
مطالعه پیرامون اتفاقات و وقایعی که در زمان شکل گیری اثر رخ داده و بر روند شکل گیری آن موثر بوده است .
مطالعه پیرامون توضیحات و شرح هنرمند از نحوه شکل گیری و اجرای اثر .
مطالعه پیرامون آثار هنری دیگری که در فرآیند خلق اثر موثر بوده اند .
تجزیه و تحلیل و نقد افسانه و اسطوره گرا
در این بررسی تاثیر افسانه ها و اسطوره ها و رد پای آنها در اثر هنری جستجو می گردد و با آشکار کردن نماد های مرتبط با افسانه و اسطوره ، سعی در درک اثر هنری می شود .
تجزیه و تحلیل و نقد تذکره نویسانه
این نوع بررسی گونه ای ار بررسی توصیفی است که هدف آن معرفی هنرمند و آثار اوست . در این نوع بررسی مخاطب ، خود آماده بررسی تحلیلی اثر می گردد .