نخستین همایش ملی اخلاق و عرفان در ادب فارسی
حوزه های تحت پوشش: مطالعات مذهبی (الهیات) ، علوم اسلامی
برگزار کننده: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان
سایر برگزار کنندگان: تحت حمایت سیویلیکا
شهر برگزاری: زاهدان
زبان و ادبیات مهمترین شاکله ی هویت فرهنگی هر کشور و ملتی محسوب می شود. ادبیات به نوعی میراث فرهنگی هر کشور است که از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود و مرحله به مرحله به سوی کمال و پیشرفت گام برمی دارد و هر نسل سهمی در غنای آن دارد. پرداختن به ادبیات رابطه ی میان نسلها را آسان تر می کند و ملت را به سوی خود باوری سوق می دهد و در رشد و پیشرفت فرهنگ یاری می رساند.
در تاریخ ادبیات فارسی دو پدیده ی اخلاق و عرفان جایگاه ویژه ای دارند. کارشناسان ادبی معتقدند این جریانات فکری با ادب و فرهنگ اسلامی چنان آمیزه ای از لطایف ادب و حکمت را در ارتباطی نزدیک به وجود آوردها ند که اگر ویژگیهای آنها شناسایی و ارزیابی درستی نشود، بی تردید پاره ای از حقایق و واقعیات ادب پارسی نیز پنهان خواهد ماند.
شعر و ادب پارسی یکی از مهمترین و درخشنده ترین پدیده های عرفان و تصوف است که در این زمینه ، فقها، دانشمندان، عرفا، شعرا و نویسندگان برجسته فارسیگو هزاران اثر نفیس و گرانبها به رشته ی تحریر درآورده اند. پیشگامان بزرگی مانند: ابوالحسن هجویری، امیرخسرو دهلوی، سنایی، عطار، حافظ، مولانا و ...از جمله شاعران و عارفانی هستند که در این عرصه قلم زده اند.
برگزاری همایش و سمینار عرصه ای برای تبادل اندیشه ها و تولید مقالات علمی و در نتیجه رشد و ارتقاء دانش تخصصی را فراهم می نماید. افزایش تحصیل کردگان و دانش آموختگان در دو دهه ی اخیر و تخصیص بودجه و اعتبارات علمی-پژوهشی به منظور برگزاری چنین برنامه هایی موجب افزایش چشمگیر همایشها شده است. اما با توجه به معنویت گرایی بشر از ابتدای هزاره ی سوم، کاربردی بودن بخش عرفان عملی در زندگی مردم، نیاز جامعه به عرفان و معنویت و رشد عرفانهای دروغین، تعداد همایشهای برگزار شده نسبت به ظرفیتهای عرفانی کشور بسیار اندک به نظر می رسد. بحرانی که در زمینه ی معنویت و اخلاق در نظام معرفتی و علمی، جهان امروز با آن مواجه است، تلاش علمی فعالی که متفکران و اندیشمندان دنیای امروز برای حل این بحران انجام می دهند و ظرفیت عظیمی که عقلانیت جهان اسلام و حوزهی عرفان اسلامی و حکمت اسلامی در حاشیه ی آموزهه ای قرآن و عترت و میراث گرانقدر و عظیم اهل بیت(ع) دارد، ما را به سوی توجه به موضوع اخلاق و عرفان در ادب فارسی فراخواند. در همین راستا گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان در صدد است با برگزاری همایش و کنفرانس علمی فضایی را در جهت پیشرفت این حوزه ایجاد کند.
اهداف همایش:
با انگیزه ی ارتقاء سطح دانش و بینش عمومی و اعتلای فرهنگ و هنر کشور در ترویج و اشاعه ی فرهنگ اصیل ایرانی و اسلامی و بر اساس اهداف فرهنگی مصرح در قانون اساسی جمهوری اسلامی و با التزام به رعایت مقررات موضوعه کشوری اهداف همایش که الهام بخش فعالیتهای آن می باشد عبارتند از
معرفی دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان دانشگاهی پیشرو در برگزاری کنفرانسهای علمی در سطح ملی و بین المللی و نهادی پیشگام در در تولید و هدایت مباحث علمی
فراهم آوردن محیطی علمی برای دانشجویان رشته های زبان و ادبیات فارسی، فلسفه، عرفان و ادیان در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری با آخرین پژوهش ها در حوزه ی اخلاق و عرفان و ایجاد بستری مناسب برای آشنایی و تبادل نظر آنان با استادان برجسته در این زمینه.
ایجاد زمینه های نقد و بررسی نقش عرفان در شعر و ادب فارسی و بررسی جهت های گوناگون و زوایای مختلف تصوف و سهم شعرا و نویسندگان در حفظ و نگهداری این میراث ارزشمند.
گسترش و پیشبرد و ارتقای علمی پ‍ژوهشها در زمینه ی عرفان اسلامی و بهبود کیفی نیروهای متخصص و بهبود بخشیدن به امور آموزشی و پژوهشی در زمینه های تاریخ، موضوعات، مسائل، رشته های وابسته، مباحث فرامعرفتی، مقایسه ای و میان رشته ای عرفان اسلامی.
ترغیب و تشویق پژوهشگران و تجلیل از محققان و استادان ممتاز.
بحث و تبادل نظر میان پژوهشگران، اساتید و دانشجویان در این حوزه.
ارائه ی جدید ترین یافته های پژوهشی در زمینه ی اخلاق و عرفان در ادبیات فارسی.
رصد نیازهای دائما در حال تغییر فرهنگی و طراحی و مدیریت تحقیقات فرهنگی از منظر آینده پژوهی و آسیب شناسی فرهنگی.
معرفی شخصیتهای عرفانی و اندیشه ها و نظریات خاص آنها.
پدید آوردن فرصتی مناسب برای بحث و تبادل نظر میان عرفان پژوهان ایران و ژرف اندیشی در گشودن ابهامات و طرح نکات تازه.
گرامی داشت و معرفی اندیشه های ژرف و سحرانگیزیهای سخن در آثار عرفانی به عنوان یکی از شناخته ترین ارکان ادب و فرهنگ ایرانی – اسلامی.
آشنایی با پژوهش‌های جدید ملّی و بین المللی در مورد اخلاق و عرفان در ادب فارسی
گفتگو و تبادل نظر در عرصه های پژوهشی زبان و ادب فارسی با تأکید بر آثار عرفانی
ترغیب پژوهشگران جوان به ژرف اندیشی در زبان و ادب فارسی و عرفان اسلامی
جلب توجّه به زبان فارسی به عنوان یکی از مؤلّفه های مهم وحدت ملّی ایران
ایجاد زمینه های پژوهشی و ترویج زبان و ادب فارسی در ایران و جهان
عرضه نتایج انواع پژوهش های زبانی و ادبی و عرفانی به طوری که طیف وسیعی از پژوهش های این حوزه پوشش داده شود
تعامل و گفتگوی استادان، پژوهشگران و فرهیختگان در عرصه های زبان و ادب فارسی، فرهنگ و اندیشه و تشویق و ترغیب پژوهشگران جوان به مباحث نوین و موضوعات میان رشته ای و تطبیقی
تبیین جایگاه و شأن زبان فارسی به عنوان ابزار گسترش و تقویت تفکر و تأمل علمی
محورهای همایش:
بررسی ویژگیهای زبانی و دستوری آثار عرفانی –ادبی
بررسی ویژگیهای بلاغی و زیبایی شناختی آثار عرفانی –ادبی
بررسی ویژگیهای محتوایی آثار عرفانی –ادبی
آثار عرفانی –ادبی و مطالعات بین رشتهای
مطالعات تطبیقی آثار عرفانی –ادبی
تحلیل گفتمان و نقد آثار عرفانی –ادبی
بررسی تصحیح انتقادی آثار عرفانی –ادبی
معرفی نسخه‌های خطی و نفیس آثار عرفانی –ادبی
تاریخچه رشد و گسترش تصوف در ایران
نقش وحدت وجود در فکر عرفانی
سهم عرفا و صوفیان در گسترش دین اسلام و نفوذ و تاثیر خانقاه در ایران
مبانی معرفتی اخلاق
اخلاق در عرفان اسلامی
مبانی معرفت شناسی عرفان اسلامی
رابطه ی متقابل عرفان اسلامی و ادبیات فارسی
دیدگاه های روانشناختی، جامعه شناختی و اسطوره شناختی در آثار عرفانی
بازتاب جهانی اندیشه های عرفای ایران و اسلام
عرفان و اخلاق در کشورهای فارسی زبان و شبه قاره
تأثیر اندیشه ی عرفا در تقویت ارزشهای ملی و بازشناسی هویت تاریخی ایرانیان
بررسی و تحلیل عناصر هنری و زیبایی شناسی زبان و ادب فارسی در آثار عرفانی
سبک شناسی و نشانه شناسی در ادبیات عرفانی
معانی و تعابیر و مفاهیم عمیقی چون مرگ، ابدیت، عشق، غم و شادی در اندیشه ی عرفا
چالش ها دغدغه ها و مسائل عمیق فکری در ادبیات عرفانی
دیگر موضوعات مرتبط با عنوان همایش
