نامه ای ازدکتر علی نصرتی سیاهمزگی عضو گروه تدوین الفبای همواج به علی عبدلی

جناب آقای علی عبدلی

جناب آقای علی عبدلی

سلام

چندین بار برایتان نوشتم که کارهای شما شگفت­انگیز است. گمان نمی­بردم بدین پایه شگفتی­آفرین باشید.

شما خوددر نوروز 96 به دیدار دکتر رضایتی رفتید و از او خواستید الفبا را سر و سامان دهد. در نشست گروه، الفبای شما به دلایلی کنار گذاشته شد. گفت­وگوها در گروه تلگرامی پی گرفته شد. چند تن پیشنهاد دادند الفبای شما نقد شود، نوشتید «اهل قلمی نیست که از نقد بدش بیاید»، یکی از دوستان نقد الفبای شما را آغازید، جملة نخستش یادتان هست؟ «نام خود را با الفبای پیشنهادی خویش بنویسید.»، و چندین پرسش دیگر. نه تنها پاسخی نداشتید که برآشفتید، خواستید دست از نقد بردارند. نقد الفبای شما کنار گذاشته شد. چندین بار از گروه به بهانه­های گونه­گون قهر کردید و هر بار دکتر رضایتی با دلجویی شما را برگرداند. جوانان را تازه به دوران رسیده و پیر سپیدمویی را اراجیف­گو نامیدید و پوزش نخواستید.

در دو ماهی که گروه مشغول کار بود، یکی از دوستان، هر روز الفبای شما را در پایگاه تالش­شناسی چشم می­داشت، روزبه­روز فربه­تر می­شد؛ پس از هم­نشینی با گروه، الفبای تالشی شما به ناگه الفبای تالشی- تاتی نام گرفت، باز در برابر پرسشم که «افزودن نام تاتی بر الفبای تالشی شما براساس پژوهشی تازه است؟» برآشفتید و گفتید « بگذارید این پیرمرد دست­ودل لرزان در خلوت روستایی خویش به انجام کارهای کم مقدار خویش بپردازد». یکی دیگر از شگفتی­ها این بود که وقتی یکی از دوستان در گروه فایلی صوتی دربارة واج­های نرم­کامی نهاد، شتابان چند واج نرم به فهرست الفبایتان افزودید، جالب اینکه جدولی نیز از مصوت­های نرم در الفبایتان آمده­است. اکنون اگر در کنار مطلب نوشتن با نام­های گوناگون در ستایش خویش و توهین به دیگران و فرستادن آن به گروه­های تالشی، فرصتی برای مطالعة الفبای خویش یافتید متوجه می­شوید که در مقدمه، زبان مردم شاهرود خلخال را گونة جنوبی تالشی دانسته­اید اما نام الفبای خود را تالشی- تاتی نهاده­اید. در الفبای خود که تاریخ 20/02/1396 دارد، خبر داده­اید که الفبای همواج بدون اشاره به پیشینة تحقیق منشر شده­است درحالی­که همواج 4/3/ به امضای شما رسید و 18/3/ منتشر گردید.

به هر روی، کار تدوین الفبا به پایان رسید و همواج نام گرفت. در نشست پایانی تشریف داشتید، عکس هست، فیلم هست، بیانیة پایانی خوانده شد، در بیانیه آمده بود «امضاکنندگان ملزم به رعایت الفبا و دستور خط همواج و ترویج آن هستد.». مخفی و کتبی رای­گیری شد، شما رای خویش را آشکارا گفتید، «ها»گفتید، گفتید تالش­ها به جای آری «ها» می­گویند. صورت­جلسه را امضا کردید. به شوخی مثال آوردند که ما مَردیم، زنان بر «ها»یی عمری گذارند و دَم بر نیارند. پس از نشست در پایگاه خود خبری دربارة همواج نوشتید، یادآوری کردم که خود از اعضای تدوین­کنندة همواج هستید و آن را تأیید کرده­اید، نوشتید «وقتی من در تمام مراحل با گروه همراهی وهمکاری می کنم و درپای مصوبه و بیانیه شان با وجود همه مسائل امضاء می کنم، ارزش امضاء خود را می دانم.» چقدر برای امضای خویش ارزش قائل هستید!

در همان نشست به یکی از دوستانتان گفتید که با بیرون رفتن از نشست الفبای خودرا، هم­زمان به چهار نشریه برای چاپ می­دهید. الفبای همواج منتشر نشده الفبای شما چاپ شد. اول خواستید تا از کار پیشین شما در مقدمة همواج یاد شود، سپس خواستید تا نام شما را از الفبای همواج حذف کنند. موفق نشدید.

فایل همواج منتشر شد. از آن استقبال شد. با وجودِ امضای بیانیه­ای که نوشتن به شیوة همواج و ترویج آن را بر امضاکنندگان ضروری می­کرد، روزی چند بار الفبای خود را به گروه­ها فرستادید و بر آن نام الفبای جامع نهادید. برایش سایت زدید و ... . با نام کسی که چندین سال پیش، شیوة تصحیح اخبارنامة شما را به نقد کشیده بود و با دقت و وسواس پرده از شیوة پژوهش شما برداشته بود بر همواج نقد نوشتید. چه نقدی! دست مریزاد. پاسخ نقد شما را دادند؛ «پاسخ به نقاد موهوم». تاکنون بیش از 8500 بار آن را خوانده­اند. هر روز به نامی برون می­آیید و به همواجیان بیراه می­گویید و خود را می­ستایید. هر روز چاره­ای می­اندیشید. از تالش­ها که ناامید می­شوید دست به دامن تات­ها می­شوید؛ روزی به ناگه کارگروه تخصصی تاتی می­آفرینید و می­نویسید «کارگروه تخصصی تات زبانها، در نشتهایی متعدد، این موضوع را تحت بررسی قرارداد [...] و با صدور بیانیه ای رسمی، استفاده از نام وعنوان ( تات و تاتی ) در الفباهای غیر از نسخه مورد تایید کارگروه تخصصی تات زبانها، غیرمجاز گرید و دراین مورد از آنها سلب مجوز و مشروعیت به عمل آمد .». هیچ اندیشیده­اید که جملة آخر چقدر می­تواند موجب ریشخند گردد.

برای اختلاف­افکنی در گروه همواج از چیزی فروگذار نکردید حتی متن گفت­وگوی خصوصی تلگرامی خود و یکی از تات­های عضو همواج را در کانال تلگرامی خود منتشر کردید و با اعتراض او برداشتید.

از همة انسان­ها انتظار نیست که دانش بیاموزند، پژوهشگر باشند، برای گویش خویش الفبا تدوین کنند، اما از یک انسان، به­ویژه پس از شصت­وچند سال زندگی انتظار هست تا الفبای اخلاق را آموخته باشد، برای سخن و امضای خویش ارزش قائل باشد، به دام شهوتِ شهرت نیفتد، برای چیزی بی­ارزش پیشینه و تلاش­هایش را بر باد ندهد و ... . آیندگان دربارة رفتار و گفتار ما داوری خواهند کرد. به روزگاری بیندیشید که تنها یادی از ما بماند، و با یادکرد ما به رفتارهای کودکانة ما بخندند.

اگر پس از خواندن این متن، که برایتان فرستاده می­شود، سخنان مرا با وجود گواهان بسیار،دروغ دانستید، شگفت­زده نمی­شوم، دیگر هیچ رفتارشما مرا شگفت­زده نمی­کند.

 

دکتر علی نصرتی سیاهمزگی

عضو گروه تدوین الفبای همواج

15/04/1396